کاغذ نشاسته یدید پتاسیم چیست؟ کاربردها، روش استفاده و خرید
🧪 کاغذ نشاسته یدید پتاسیم چیست؟
کاغذ نشاسته یدید پتاسیم (Potassium Iodide Starch Paper) یکی از ابزارهای پرکاربرد در آزمایشگاه‌های شیمی و زیست‌شناسی است که به‌عنوان شناساگر (اندیکاتور) اکسیدکننده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این کاغذ از ترکیب محلول نشاسته و یدید پتاسیم (KI) ساخته می‌شود که پس از خشک شدن، بر روی کاغذ صافی (Filter Paper) آغشته می‌گردد.
زمانی که این کاغذ با مواد اکسیدکننده مانند کلر، اوزون، پراکسیدها یا نیتریت‌ها تماس پیدا کند، رنگ آن از سفید به آبی یا بنفش تیره تغییر می‌کند.
دلیل این تغییر رنگ، تشکیل کمپلکس آبی بین نشاسته و ید آزاد (I₂) است که یکی از واکنش‌های کلاسیک در شیمی تجزیه محسوب می‌شود.
⚗️ ترکیب و ساختار کاغذ نشاسته یدید پتاسیم
این کاغذ معمولاً از سه جزء اصلی تشکیل شده است:
- کاغذ صافی (Filter Paper): پایه‌ی جذب‌کننده برای محلول‌ها
- نشاسته محلول: عامل رنگ‌زا در حضور ید
- یدید پتاسیم (KI): تأمین‌کننده یون یدید که در حضور اکسیدکننده‌ها به ید (I₂) تبدیل می‌شود
واکنش اصلی که باعث تغییر رنگ می‌شود به شکل زیر است:
[
2KI + Cl_2 → 2KCl + I_2
]
سپس ید آزاد با نشاسته ترکیب شده و رنگ آبی تیره ایجاد می‌کند.
🧬 کاربردهای کاغذ نشاسته یدید پتاسیم
این کاغذ در طیف وسیعی از آزمایش‌های کیفی و کنترل صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد:
1. تشخیص کلر آزاد در آب و هوا
در تصفیه‌خانه‌های آب و استخرها برای اندازه‌گیری وجود کلر آزاد (Free Chlorine) از این کاغذ استفاده می‌شود.
در صورت وجود کلر، کاغذ فوراً آبی می‌شود که نشانگر مقدار اکسیدکننده در محیط است.
2. تست پراکسید هیدروژن (H₂O₂)
در صنایع دارویی و شیمیایی برای تشخیص وجود مقادیر جزئی پراکسیدها، کاغذ نشاسته یدید پتاسیم کاربرد دارد.
3. آزمایش‌های آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها
در کلاس‌های شیمی پایه، برای آموزش مفاهیم اکسایش-کاهش و واکنش‌های یددار، این کاغذ بهترین ابزار نمایشی است.
4. کنترل کیفی در صنایع غذایی و دارویی
در برخی صنایع از آن برای بررسی حضور اکسیدکننده‌ها یا باقی‌مانده‌های کلر در خطوط تولید استفاده می‌شود.
5. تشخیص بخارهای اکسیدکننده در محیط آزمایشگاه
می‌توان از تکه‌ای از این کاغذ در نزدیکی دهانه‌ی ظرف حاوی مواد اکسیدکننده قرار داد تا در صورت نشت، تغییر رنگ دهد.
🧾 روش استفاده از کاغذنشاسته یدید پتاسیم
کاربرد این کاغذ بسیار ساده است و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد:
- برش: قطعه کوچکی از کاغذ را با قیچی تمیز جدا کنید.
- نمونه‌گیری: سطح کاغذ را با محلول یا گاز مورد آزمایش تماس دهید.
- مشاهده: در صورت وجود اکسیدکننده، رنگ کاغذ از سفید به آبی تیره تغییر می‌کند.
- تفسیر: شدت رنگ ایجاد شده متناسب با غلظت ماده‌ی اکسیدکننده است.
✅ توجه: بهتر است از دستکش استفاده شود و کاغذ در معرض نور و رطوبت نگهداری نشود تا حساسیت خود را حفظ کند.
🌡️ شرایط نگهداری و ماندگاری
برای حفظ حساسیت و عملکرد دقیق کاغذنشاسته یدید پتاسیم، باید در شرایط مناسب نگهداری شود:
- در ظرف دربسته و تیره‌رنگ
- در محیط خشک، خنک و به دور از نور مستقیم خورشید
- دمای نگهداری توصیه‌شده: ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد
عمر مفید این کاغذ معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه است. پس از آن ممکن است حساسیت آن نسبت به مواد اکسیدکننده کاهش یابد.
🔬 مزایای استفاده از کاغذ نشاسته یدید پتاسیم
- حساسیت بالا در برابر اکسیدکننده‌های قوی
- سرعت واکنش بالا (نتیجه در چند ثانیه قابل مشاهده است)
- غیرسمی و ایمن برای استفاده آموزشی
- بدون نیاز به تجهیزات گران‌قیمت
- قابلیت نگهداری آسان و کاربرد در محل
📦 بسته‌بندی و مشخصات فنی
کاغذنشاسته یدید پتاسیم در بسته‌های ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ عددی توسط شرکت باریون شیمی عرضه می‌شود.
ابعاد کاغذها معمولاً در اندازه‌های استاندارد (۶×۱ سانتی‌متر) برش خورده‌اند تا آماده استفاده در آزمایشگاه باشند.
هر بسته حاوی کاغذهای خشک، تازه و با حساسیت بالا است که در بسته‌بندی آلومینیومی و درب‌دار ارائه می‌گردد تا از تماس با رطوبت جلوگیری شود.
🧠 نکات ایمنی هنگام استفاده
اگرچه کاغذنشاسته یدید پتاسیم به‌طور مستقیم خطرناک نیست، اما هنگام تماس با مواد شیمیایی اکسیدکننده باید نکات ایمنی رعایت شود:
- از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.
- کاغذ مصرف‌شده را در زباله‌های شیمیایی دفع کنید.
- از نگهداری در کنار اسیدهای قوی یا مواد فرار خودداری نمایید.
💰 قیمت کاغذ نشاسته یدید پتاسیم
قیمت این محصول به عوامل زیر بستگی دارد:
- تعداد برگ در هر بسته
- کیفیت کاغذ و حساسیت آن
- برند تولیدکننده و کشور سازنده
- حجم خرید (تک‌فروشی یا عمده)
شرکت باریون شیمی با تأمین مستقیم از تولیدکنندگان معتبر داخلی و خارجی، کاغذ نشاسته یدید پتاسیم را با بهترین قیمت و کیفیت تضمین‌شده عرضه می‌کند.
🛒
کاغذنشاسته یدید پتاسیم یکی از شناساگرهای پرکاربرد آزمایشگاهی است که برای شناسایی کلر آزاد، پراکسیدها و سایر مواد اکسیدکننده استفاده می‌شود. این محصول با حساسیت بالا و زمان واکنش سریع، مناسب برای آزمایشگاه‌های شیمی، کنترل کیفی و مراکز آموزشی است.
شرکت باریون شیمی به‌عنوان تأمین‌کننده‌ی معتبر مواد اولیه و تجهیزات آزمایشگاهی، کاغذ نشاسته یدید پتاسیم را با کیفیت عالی و قیمت رقابتی ارائه می‌دهد. برای استعلام قیمت، دریافت آنالیز محصول و ثبت سفارش عمده، با کارشناسان فروش باریون شیمی تماس بگیرید یا از طریق فرم سفارش آنلاین اقدام نمایید.
✅ جمع‌بندی
کاغذ نشاسته یدید پتاسیم ابزاری ساده اما دقیق برای تشخیص مواد اکسیدکننده است. این کاغذ با تغییر رنگ سریع، یکی از ابزارهای ضروری در آزمایشگاه‌های شیمی، تصفیه آب و کنترل کیفیت محسوب می‌شود.
خرید این محصول از باریون شیمی، به‌معنای اطمینان از کیفیت بالا، بسته‌بندی ایمن و خدمات پشتیبانی حرفه‌ای است.
