اتیل استواستات چیست؟ (لیست قیمت خرید + سفارش آنلاین)

اتیل استواستات (Ethyl Acetoacetate) یک ترکیب شیمیایی با فرمول شیمیایی C6H10O3C_6H_{10}O_3 است که به عنوان یکی از استرهای ساده و پرکاربرد شناخته میشود. این ترکیب، مایعی بیرنگ یا زرد کمرنگ با بویی ملایم است و به دلیل خواص ویژهاش در صنایع مختلف شیمیایی و دارویی کاربرد دارد. اتیل استواستات، که به اختصار EAAEAA نیز نامیده میشود، یک استر استواستیک اسید است که از واکنش اتانول و استواستیک اسید به دست میآید.
خواص فیزیکی و شیمیایی
اتیل استواستات یک مایع نسبتاً فرار با نقطه جوش حدود 180∘C180^\circ C و نقطه ذوب −45∘C-45^\circ C است. این ترکیب در آب کمی محلول بوده اما در حلالهای آلی مانند اتانول، اتر و کلروفرم به خوبی حل میشود. وزن مولکولی این ماده 130.14 گرم بر مول است.
خواص شیمیایی اتیل استواستات به دلیل گروههای عاملی موجود در آن است:
- گروه استری (−COOR-COOR) که به آن خواص استری کلاسیک میدهد.
- گروه متیلن فعال (CH2CH_2) که خاصیت اسیدی خفیفی دارد و به واکنشهای شیمیایی متنوعی میانجامد.
روشهای تولید
اتیل استواستات معمولاً از واکنش استریفیکاسیون بین استواستیک اسید و اتانول در حضور کاتالیزورهای اسیدی تولید میشود. واکنش اصلی به صورت زیر است:
CH3COCH2COOH+C2H5OH→H+CH3COCH2COOC2H5+H2OCH_3COCH_2COOH + C_2H_5OH \xrightarrow{H^+} CH_3COCH_2COOC_2H_5 + H_2O
این واکنش به دلیل برگشتپذیر بودن، نیاز به تنظیم دقیق شرایط واکنش، از جمله دما، غلظت مواد اولیه و حذف آب تولید شده، دارد.
کاربردها
اتیل استواستات به دلیل داشتن گروههای عاملی فعال، در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارد:
1. صنایع داروسازی
اتیل استواستات به عنوان یک واسطه شیمیایی در سنتز بسیاری از ترکیبات دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. این ترکیب به دلیل ساختار خاص خود در واکنشهای آلکیلاسیون و کوندانسیون نقش مهمی دارد و میتواند برای تولید داروهای ضدالتهابی، آرامبخشها و ترکیبات ضد میکروبی استفاده شود.
2. صنایع شیمیایی
اتیل استواستات یک ماده پایه در سنتز بسیاری از ترکیبات شیمیایی است. به عنوان مثال، در تولید رنگها، عطرها و افزودنیهای غذایی کاربرد دارد. این ماده همچنین به عنوان یک واسطه در سنتز ترکیبات هتروسیکلیک و مواد اولیه برای رزینها و پلیمرها استفاده میشود.
3. کشاورزی
در صنایع کشاورزی، از اتیل استواستات برای سنتز آفتکشها و علفکشها استفاده میشود. این ترکیب به عنوان ماده پایه در فرمولاسیون ترکیباتی که حشرات و آفات را کنترل میکنند، نقش مهمی دارد.
4. تحقیقات علمی
اتیل استواستات در شیمی آلی به عنوان یک منبع کربندار برای سنتز ترکیبات پیچیدهتر و به عنوان یک ماده مدل در مطالعه مکانیزمهای شیمیایی به کار میرود.
واکنشها
اتیل استواستات در واکنشهای شیمیایی مختلفی شرکت میکند، که مهمترین آنها عبارتند از:
1. واکنش آلکیلاسیون
اتیل استواستات به دلیل وجود گروه متیلن فعال میتواند در واکنشهای آلکیلاسیون شرکت کند. این واکنشها برای سنتز ترکیبات آلی پیچیدهتر بسیار مفید هستند.
2. واکنش کوندانسیون کلایزن
در این واکنش، دو مولکول اتیل استواستات در حضور یک باز قوی (مانند اتیل اکسید) با یکدیگر واکنش میدهند و ترکیبات بتا-کِتواستر تولید میکنند. این واکنش یکی از پایههای مهم در شیمی آلی است.
3. واکنش هیدرولیز
اتیل استواستات در حضور آب و کاتالیزور اسیدی یا بازی هیدرولیز شده و به استواستیک اسید و اتانول تجزیه میشود.
ایمنی و نگهداری
اتیل استواستات یک ترکیب شیمیایی نسبتاً ایمن است اما به دلیل خاصیت فرار بودن و اشتعالپذیری، باید با احتیاط نگهداری شود. برخی نکات ایمنی عبارتند از:
- نگهداری: در ظروف بسته و در محیط خنک و خشک نگهداری شود.
- حفظ ایمنی شخصی: استفاده از دستکش و عینک ایمنی هنگام کار با این ماده توصیه میشود.
- خطرات: تماس مستقیم با پوست و چشم ممکن است باعث تحریک شود. همچنین، تنفس بخارات آن میتواند به دستگاه تنفسی آسیب برساند.
نتیجهگیری
اتیل استواستات یکی از ترکیبات پرکاربرد و اساسی در شیمی آلی و صنایع مختلف است. خواص ویژه آن، از جمله گروههای عاملی فعال و توانایی شرکت در واکنشهای متنوع، باعث شده است که به عنوان یک واسطه کلیدی در بسیاری از فرآیندهای شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به کاربردهای گسترده و اهمیت آن، مطالعات بیشتری برای توسعه روشهای تولید کارآمدتر و کاهش هزینههای تولید این ماده در حال انجام است.
این مقاله به بررسی جنبههای مختلف این ترکیب پرداخت و اهمیت آن را در زمینههای علمی و صنعتی برجسته کرد.