دی ایزو بوتیل کتون #آلمان چیست؟ (لیست قیمت + خرید آنلاین)
دیایزوبوتیل کتون (DIBK) یک ترکیب شیمیایی آلی با فرمول شیمیایی C₆H₁₂O است که در دستهی کتونها قرار میگیرد. این ماده بهعنوان یک حلال مهم در بسیاری از صنایع بهکار میرود و بهدلیل خواص شیمیایی و فیزیکی خود، در تولید مواد شیمیایی و همچنین در فرآیندهای صنعتی مختلف نقش حیاتی ایفا میکند.
دیایزوبوتیل کتون یک کتون با وزن مولکولی متوسط و ساختاری ساده است. از نظر فیزیکی، این ماده یک مایع بیرنگ با بوی ملایم است که نقطه جوش نسبتاً بالایی دارد. این ویژگیها باعث میشود که DIBK بهعنوان یک حلال عالی برای بسیاری از ترکیبات آلی و غیرآلی به کار رود. در این مقاله، به بررسی ساختار شیمیایی، خواص فیزیکی و شیمیایی، روشهای تولید، کاربردها در صنایع مختلف و تأثیرات زیستمحیطی و بهداشتی آن پرداخته خواهد شد.
### ساختار و خواص شیمیایی
#### ساختار مولکولی
DIBK از یک گروه کربونیل (C=O) و دو گروه ایزوبوتیل (C₄H₉) تشکیل شده است. این ترکیب به دلیل وجود گروه کربونیل در ساختارش، خواصی مشابه سایر کتونها دارد. حضور این گروه قطبی، DIBK را به یک حلال قوی برای بسیاری از ترکیبات آلی و غیرآلی تبدیل میکند.
#### خواص فیزیکی
- – **فرمول مولکولی:** C₆H₁₂O
- – **وزن مولکولی:** 100.16 گرم بر مول
- – **نقطه جوش:** 169 درجه سانتیگراد
- – **نقطه ذوب:** -45 درجه سانتیگراد
- – **چگالی:** 0.802 گرم بر سانتیمتر مکعب
- – **حلالیت در آب:** کم (تقریباً 16 میلیگرم در لیتر)
دیایزوبوتیل کتون دارای نقطه جوش بالایی است که آن را برای کاربردهایی که به حلالهای با دمای جوش بالا نیاز دارند، مناسب میسازد. همچنین به دلیل حلالیت کم در آب، بیشتر بهعنوان حلال برای ترکیبات غیرآلی و آلی چربیدوست استفاده میشود.
#### خواص شیمیایی
DIBK از نظر شیمیایی نسبتاً پایدار است و در حضور اسیدها یا بازها تجزیه نمیشود. این ماده به خوبی با اکثر مواد شیمیایی واکنش نمیدهد، که این ویژگیها آن را به یک حلال ایمن و با پایداری بالا تبدیل میکند. همچنین از نظر اشتعالپذیری، DIBK بهعنوان یک مایع قابل اشتعال در نظر گرفته میشود.
### روشهای تولید
دیایزوبوتیل کتون را میتوان به چندین روش صنعتی تولید کرد که یکی از متداولترین روشها، اکسایش الکلهای مربوطه است. در این فرآیند، ایزوبوتیل الکل با استفاده از عوامل اکسیدکننده قوی به DIBK تبدیل میشود.
1. **اکسایش ایزوبوتیل الکل:**
در این روش، ایزوبوتیل الکل (C₄H₁₀O) با استفاده از کاتالیزورها و عوامل اکسیدکننده (مانند دیاکسید کروم یا پرمنگنات پتاسیم) اکسید شده و به دیایزوبوتیل کتون تبدیل میشود.
2. **تقطیر و خالصسازی:**
پس از تولید DIBK، آن را با استفاده از روشهای تقطیر خالصسازی میکنند تا ناخالصیهای موجود حذف شوند. تقطیر با استفاده از تفاوت در نقطه جوش مواد انجام میشود و دیایزوبوتیل کتون بهعنوان محصول نهایی جداسازی میشود.
### کاربردهای دی ایزو بوتیل کتون
دیایزوبوتیل کتون بهعنوان حلال در صنایع مختلف استفاده میشود. به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد خود، این ترکیب در حوزههای صنعتی و تولیدی مختلف کاربرد دارد.
#### 1. **صنایع رنگ و رزین**
یکی از کاربردهای اصلی DIBK بهعنوان حلال در تولید رنگها و رزینهاست. این ترکیب بهعنوان یک حلال عالی برای مواد شیمیایی مورد استفاده در رنگها عمل میکند و به خشکشدن سریعتر رنگها کمک میکند. همچنین به دلیل تبخیر نسبی پایین، باعث افزایش زمان باز برای عملیات رنگآمیزی میشود.
#### 2. **صنایع دارویی**
در صنایع دارویی، دیایزوبوتیل کتون بهعنوان حلال در فرآیند تولید مواد شیمیایی فعال دارویی (API) و همچنین در تولید حلالهای دارویی به کار میرود. پایداری بالای این ماده در محیطهای شیمیایی مختلف، آن را به گزینهای مناسب برای استفاده در داروسازی تبدیل کرده است.
#### 3. **صنایع شیمیایی**
DIBK در تولید بسیاری از مواد شیمیایی بهعنوان حلال یا عامل میانی استفاده میشود. این ماده به دلیل قدرت حلکنندگی بالا برای ترکیبات قطبی و غیرقطبی، در سنتز مواد شیمیایی مختلف نقش دارد. همچنین بهعنوان حلال در واکنشهای شیمیایی پیچیده مورد استفاده قرار میگیرد.
#### 4. **صنایع غذایی**
اگرچه استفاده از دیایزوبوتیل کتون در صنایع غذایی بهطور گسترده محدود شده است، اما در برخی موارد خاص بهعنوان حلال در تولید طعمدهندههای غذایی یا افزودنیهای مجاز مورد استفاده قرار میگیرد.
### تأثیرات زیستمحیطی و بهداشتی
#### 1. **اثرات زیستمحیطی**
دیایزوبوتیل کتون یک ماده با سمیت پایین است، اما در صورت ورود به محیط زیست میتواند اثرات منفی داشته باشد. به دلیل حلالیت کم در آب، این ماده بهطور عمده در خاک و رسوبات انباشته میشود. در صورت نشت این ماده به منابع آبی، میتواند باعث آلودگی محیطی و آسیب به اکوسیستمهای آبی شود.
#### 2. **اثرات بهداشتی**
DIBK بهعنوان یک ماده شیمیایی نسبتاً ایمن در نظر گرفته میشود، اما تماس طولانیمدت با این ماده میتواند مشکلات بهداشتی ایجاد کند. استنشاق بخارات آن ممکن است باعث تحریک مجاری تنفسی و چشمها شود. همچنین تماس پوستی با DIBK میتواند منجر به خشکی و التهاب پوست شود. برای جلوگیری از اثرات مضر، استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی در هنگام کار با این ماده ضروری است.
#### 3. **اقدامات احتیاطی**
کارکنان صنایع که با DIBK در تماس هستند، باید از تجهیزات حفاظت فردی مانند دستکش، عینک ایمنی و ماسک استفاده کنند. همچنین باید محیط کاری بهخوبی تهویه شود تا غلظت بخارات DIBK در هوا کاهش یابد و از استنشاق مستقیم آن جلوگیری شود.
### نتیجهگیری
دیایزوبوتیل کتون یکی از مواد شیمیایی مهم در صنایع مختلف به شمار میرود که به دلیل خواص منحصربهفرد خود، بهطور گستردهای بهعنوان حلال در فرآیندهای صنعتی استفاده میشود. این ماده به دلیل حلالیت بالا، پایداری شیمیایی و نقطه جوش بالا، بهعنوان یک حلال ایدهآل در صنایع رنگ، رزین، دارویی و شیمیایی به کار میرود. با این حال، به دلیل اثرات زیستمحیطی و بهداشتی احتمالی، استفاده صحیح و ایمن از این ماده ضروری است.